เพราะก่อนที่จะลงมือทำอะไรก็ตาม... ต้องเริ่มจากการวางแผนก่อนเสมอ
สำหรับแผนการตลาด... สามารถแบ่งออกได้เป็น 5 ส่วนสำคัญ ดังนี้ครับ...
1.) การวิเคราะห์สถานการณ์ (Situation Analysis)
2.) การตั้งวัตถุประสงค์ (Objectives)
3.) การกำหนดกลยุทธ์ (Strategy)
4.) การกำหนดแผนดำเนินการ (Action Plan)
5.) การประเมินผล (Evaluation)
โดยแต่ละส่วนล้วนมีรายละเอียดสำคัญ ที่ต้องเข้าใจ คือ...
การวิเคราะห์สถานการณ์ (Situation Analysis)... เป็นสิ่งแรกที่นักการตลาดต้องทำเวลาวางแผน ไม่ใช่เดาสุ่ม นั่งเทียนคิดไปเอง เพราะฉะนั้นต้องหาข้อมูลมาเพื่อวิเคราะห์สถานการณ์ให้ได้
หาข้อมูล >>> วิเคราะห์สถานการณ์ >>> สรุปการวิเคราะห์สถานการณ์
ซึ่งจะหาข้อมูลอะไร ก็ต้องรู้ก่อนว่าจะวิเคราะห์อะไรบ้าง... โดยผมมักใช้ 5C Analysis
ซึ่ง 5C ประกอบจาก Company (บริษัทเรา) - Competitor (คู่แข่ง) - Customer (ลูกค้า) - Collaborator (ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง) และ Climate (บรรยากาศ)
การวิเคราะห์บริษัท (Company) เราสามารถใช้เครื่องมือ (Tools) ได้หลายตัวเช่น Business Types, Product Life Cycle, BCG Matrix และ Marketing Mix เป็นต้น
การวิเคราะห์คู่แข่ง (Competitor) ผมมักใช้เครื่องมือ (Tools) เช่น Market Share, Product Positioning และ Five-Forces Model เป็นต้น
การวิเคราะห์ลูกค้า (Customer) สามารถวิเคราะห์ได้จาก Market Size, Market Growth, Consumer Behavior, Needs & Wants, Black Box, Consumer Buying Roles และ Customer Development Process เป็นต้น
การวิเคราะห์ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง (Collaborator) เช่น Supplier, Distributor, Alliance และ Partner เป็นต้น
การวิเคราะห์บรรยากาศ (Climate) สามารถใช้หลัก PEST ในการวิเคราะห์ได้ โดย PEST ย่อมาจาก Political, Economic, Social และ Technology
หลังจากรู้แล้วว่าต้องวิเคราะห์อะไรบ้าง... ก็จะสามารถหาข้อมูลได้โดยวิธีการหาข้อมูลทั่วไปและการทำวิจัย (Research)
หลังจากที่หาข้อมูล วิเคราะห์ 5C แล้ว... จึงจะมาสรุปการวิเคราะห์ด้วย SWOT และ TOWS Matrix
ซึ่งจากข้อมูลที่เราได้จากการสรุปการวิเคราะห์สถานการณ์จะนำไปตั้งเป็นวัตถุประสงค์ (Objectives)
โดย Objectives สามารถตั้งได้ด้วยหลัก SMART - Specific, Measurable, Achievable, Realistic และ Timeline
หลังจากตั้งวัตถุประสงค์หรือ Objectives เสร็จ... ก็จะมากำหนดกลยุทธ์ (Strategy) ที่จะมาทำให้บริษัทบรรลุวัตถุประสงค์ตามที่ตั้งไว้
Strategy หรือกลยุทธ์... จะเน้นไปทางกลยุทธ์การตลาด 4 ตัวนี้
STP >>> Branding >>> Marketing Mix >>> IMC
ซึ่งในแต่ละตัวก็จะมีรายละเอียดและกลยุทธ์ปลีกย่อยที่ต้องทำการศึกษาต่อไป...
นอกจากนั้นก็มีกลยุทธ์การตลาด CRM และ CSR ที่มองข้ามไม่ได้ด้วย
หลังจากกำหนดกลยุทธ์เสร็จ... ก็มากำหนดแผนดำเนินการ (Action Plan) ต่อ
Action Plan ประกอบด้วย... Tasks & Description, Timeline, Budget และ Responded By
ในส่วนของแผนดำเนินการต้องลงรายละเอียดให้ได้มากที่สุด... เพื่อลดความผิดพลาดที่จะเกิดขึ้นตอนลงมือปฏิบัติ (Implementation) ตามแผนงาน (Plan) ที่กำหนดไว้
หลังจากกำหนด Action Plan เสร็จแล้ว... ก็จะมาถึงขั้นตอนสุดท้ายของการวางแผน นั่นก็คือ การประเมินผล (Evaluation)
ซึ่งการประเมินผลประกอบด้วย... Assessment, Measuring Criteria, Tracking & Report, KPI และ Balanced Scorecard ครับ... โดยหลักของการประเมินผลคือ ทำให้ผู้ปฏิบัติได้ตรวจสอบตัวเองว่า... ที่ทำไปมาถูกทางหรือไม่ ได้ตามเกณฑ์ที่ต้องการหรือปล่าว และจะสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ได้หรือไม่ เป็นต้น
.
.
.
ทั้งหมดนี้คือ รายละเอียดโดยสังเขปของการวางแผน (Planning) ครับ
เมื่อเราวางแผนเสร็จ สิ่งสำคัญคือนำเสนอแผน... พร้อมของบประมาณ (Budget) ตามแผนที่เสนอไป
ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะมานั่งคุยกันเยอะเรื่องตัวเลขงบประมาณนี่แหละครับ... ถ้าผู้บริหารมองว่ามากไป ก็จะขอปรับลดลง... ซึ่งเราก็ต้องกลับมาปรับแผนการตลาดใหม่ และนำเสนออีก จนกว่าจะได้รับการอนุมัติ
เมื่อได้รับการอนุมัติแล้ว... แผนนั้นถึงจะเรียกว่า แผนการตลาด หรือ Marketing Plan จริงๆ ครับ
ในกรณีที่คนทำเป็นเจ้าของธุรกิจเองก็จะง่ายหน่อย... เพราะระหว่างที่ทำแผนและงบประมาณก็จะระมัดระวัง รอบคอบอยู่แล้ว... เพราะมันเป็นเงินเราเองนี่ครับ ต้องใช้ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดถึงจะยอมใช้ ฮา ^^
สุดท้ายนี้ผมมีความตั้งใจที่จะเขียนรายละเอียดของเครื่องมือ (Tools) ที่ได้นำเสนอไปและที่ยังไม่ได้เสนอเช่น Business Types, Product Life Cycle, BCG Matrix, Market Share, Product Positioning, Five-Forces Model, Market Size, Market Growth, Needs & Wants, Black Box, Consumer Buying Roles, Customer Development Process, SWOT, TOWS Matrix, STP, Branding, Marketing Mix, IMC, CRM, CSR และตัวอื่นๆ อีกหลายตัวที่จำเป็นต่อการวางแผนการตลาด
หากท่านผู้อ่านสนใจรับฟังหลักการวางแผนการตลาด (Marketing Plan) เพิ่มเติม... สามารถรับฟังได้จากคลิปด้านล่างนี้ได้เลยครับ
ติดตาม MarKeTing InDeed ClassRoom (MIC) ได้ทั้งหมด... ตั้งแต่ครั้งแรกจนถึงครั้งล่าสุดได้ที่ Link นี้ครับ...
ห้องเรียนการตลาด MarKeTing InDeed ClassRoom - Youtube
.
.
.
โดยผมจะนำเสนอในหัวข้อ Basic Marketing ไปที่ละตัวๆ ... แต่ถ้าท่านผู้อ่านท่านใด สนใจอยากศึกษาเลย เพราะต้องเอาไปใช้ในการทำแผนการตลาดของบริษัทละก็... ลองหาอ่านได้จากหนังสือ Marketing for Work... งานตลาด วางจัดจำหน่ายตามร้านหนังสือชั้นนำทั่วไป เช่น ซีเอ็ด นายอินทร์ B2S และแพร่พิทยา เป็นต้น... หนังสือเล่มนี้ มีเนื้อหาครบถ้วนกระบวนทัศน์... แบบนำไปใช้วางแผนการตลาดได้เลย รวมถึงมีการแนะนำการนำแผนไปปฏิบัติด้วย... ซึ่งหนังสือเล่มนี้ ผมเป็นคนเขียนเองครับ รับรองไม่ผิดหวังแน่นอน เพราะมันคือหนังสือ How to และ Step by Step ที่เข้าใจได้ง่าย และนำไปใช้ได้จริง ตอนนี้ก็พิมพ์ครั้งที่ 3 ไปแล้วน้อ... หลังจากออกมา 2 เดือนเป็นปลื้มจริงๆ ครับ ^^
ปกเป็นแบบนี้ครับ...
แต่สำหรับท่านผู้อ่านที่อยากจะอ่านจากบล๊อกผมต่อ... รับรองก็ไม่ผิดหวังเช่นกันครับ เพราะจะเขียนครบถ้วน พร้อมยกตัวอย่างใหม่ๆ ประกอบด้วย... รอติดตามกันได้เลยคร้าบบบ ^^
แล้วเจอกันเร็วๆ นี้ครับ
Wikran M.
ติดตามบทความของผมต่อได้ทุกวันที่...
